Nội dung chính cho bài viết
Ngoài sắt, thép, gạch… Cát đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với ngành xây dựng, chắc hẳn đã có rất nhiều người luôn gặp vấn đề trong khâu lựa chọn cát.
Có rất nhiều khách hàng đã băn khoăn với chúng tôi là họ không thể phân biệt được các loại cát để dùng trong xây dựng: Cát nào dùng để san lấp, hay loại cát nào để đổ bê tông, và cát nào dùng để xây,…
Bài viết này sẽ giúp các bạn có thêm kinh nghiệm để lựa chọn loại cát phù hợp cho việc xây dựng.
Những loại cát phổ biến thường được sử dụng trong xây dựng
Cát vàng: đây là loại cát phổ biến được dùng cho việc đổ bê tông tươi. Đặc điểm của loại cát này chính là chúng có màu vàng đặc trưng, sử dụng loại cát này sẽ làm cho bê tông nhanh cứng. Nếu muốn bê tông đạt được chất lượng tốt nhất cần sàn cát sạch sẽ và chia theo tỉ lệ thích hợp trước khi trộn.
Đôi khi cát vàng còn được dùng cho việc chát tường nhưng nhược điểm chính của loại cát này đó là làm cho tường không được láng mịn nên nó ít được sử dụng vào mục đích này.
Cát đen: các hạt cát có màu sẫm, gần giống như là màu đen. Khác với cát vàng phía trên, loại cát này có hạt nhỏ và khá mịn không chứa lẫn tạp chất, giá thành rẻ hơn nhiều so với cát vàng nên được sử dụng rất phổ biến và rộng rãi trong xây,cất các biệt thự, tòa cao ốc hay là các công trình dân dụng.
Cát lấp: đây cũng là một loại cát đen nhưng có kích cỡ hạt của đồng đều không giống nhau, loại cát này thường có màu xám và rất hay lẫn các loại tạp chất nên chất lượng không được bằng hai loại nói trên. Nó thường được sử dụng đổ phần nền, móng nhà. Vì lí do trên nên giá thành cát lấp khá rẻ, rẻ hơn nhiều so với cát vàng và cát đen.
Cát được lấy từ các nguồn cung cấp đảm bảo có các yêu cầu kỹ thuật trên và các chỉ tiêu cơ lý khác. Chủ đầu tư sẽ nhận được các chỉ tiêu cơ lý của cát trước khi đưa vào xây dựng, do phòng thí nghiệm vật liệu đảm nhận thực hiện trước khi thi công.
Cát vàng xây dựng ( cát cho bê tông )
Cát vàng xây dựng là loại hạt cát có màu vàng, có các kích cỡ khác nhau, nhiều loại từ nhỏ, trung bình cho đến lớn. Cát vàng được cho là loại cát khá đa năng vì nó được sử dụng với nhiều hạng mục khác nhau, tuy nhiên nhiều nhất đó là dùng để đổ bê tông và xây tường ở các vị trí chịu lực.
Người ta còn sử dụng vữa trộn cát vàng để lát nền cho những nơi ẩm ướt, thường là ở tầng 1.
Là loại cát phổ biến được dùng để đổ bê tông tươi, sử dụng loại cát này làm cho bê tông trở nên nhanh cứng.
Mô đun độ lớn từ 2,0 –3,3 , hàm lượng muối gốc sunphát không vượt quá 1% khối lượng. Cát chứa hàm lượng sỏi có đường kính từ 5-10 mm và không được vượt quá 5% khối lượng.
Hàm lượng mica có trong cát không được phép lớn hơn 1% theo khối lượng. Cỡ hạt không nhỏ hơn 0,25 mm, và có màu vàng, sắc cạnh và sạch, có khối lượng thể tích vào khoảng 1400 kg/m3.
Đôi khi cát vàng còn được dùng để trát tường nhưng với nhược điểm của loại cát này đó là làm cho tường không được láng mịn nên nó ít được sử dụng vào mục đích này.
Cát xây tô ( Cát cho vữa,xây trát )
Cát xây tô hay còn được gọi là cát xây là những hạt cát sạch, mịn được dùng để xây hoặc là trát tường được tuyển chọn khá chặt chẽ với những yêu cầu, chỉ tiêu cơ lý rõ ràng như :
- Có mô đun độ lớn không được nhỏ hơn là 0,7.
- Hàm lượng muối gốc sunphát, sunphít không vượt quá 1% khối lượng.
- Hàm lượng bùn sét, hữu cơ chứa trong cát không quá 5% khối lượng.
- Hàm lượng của sỏi có đường kính từ 5-10mm : không có.
- Cát không chứa các tạp chất như sét, á sét hay các tạp chất khác ở dạng cục.
Cát xây tô có những đặc điểm nổi bật, tạo nên các công trình xây dựng phong phú.
Cát san lấp (hay cát san lấp nền)
Cát san lấp là loại cát không có nhiều các khâu yêu cầu tuyển chọn, chỉ cần sạch, và không bị pha lẫn nhiều tạp chất. Công dụng của loại cát san lấp là để san lấp nền móng giúp nền móng công trình vững hơn, khỏe hơn.
Lớp đệm cát sử dụng hiệu quả cho các lớp đất yếu ở các trạng thái bão hòa nước (sét nhão, sét pha nhão, cát pha, bùn, hay than bùn…) và chiều dày các lớp đất yếu nhỏ hơn 3m.
Hiện nay, loại đá nhân tạo được sử dụng nhiều nhất đó là bê tông, nó được hình thành từ các hỗn hợp như: đá, cát, xi măng, nước và cùng các phụ gia xây dựng. Bê tông có tính năng chắc bền khó có thể phá, và có khả năng chịu lực lớn để có thể thi công xây dựng nhiều loại công trình, thỏa mãn được các tính đa dạng về kiến trúc và có tính vĩnh cửu.
Trong đó, cát đổ bê tông và cát dùng trong xây dựng lại là 2 loại hoàn toàn khác nhau mà không phải ai cũng phân biệt được. Nếu không có kinh nghiệm thì không thể phân loại cát xây dựng chính xác được, vì vậy sẽ làm cho nhân viên dễ bị lúng túng khi được cấp trên giao cho nhiệm vụ nhận mẫu từ các nhà cung cấp vật tư giao cho.
Những câu hỏi thường gặp
Cát xây dựng là gì, nguồn gốc từ đâu ?
Cát xây dựng là một loại vật liệu xây dựng có nguồn gốc từ trong tự nhiên – dạng hạt, những hạt cát xây dựng gồm các hạt đá và khoáng vật có các kích thước nhỏ và mịn. Trong lĩnh vực xây dựng, cát đóng vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra các công trình như nhà cửa, cầu, đường,…
Có mấy loại cát xây dựng chính hiện nay ?
Hiện nay có 3 loại chính đó là : cát vàng, cát xây tô và cát san lấp.
Nhu cầu sử dụng cát xây dựng tự nhiên hiện nay ?
Nhu cầu sử dụng cát tự nhiên vô cùng lớn đã gây ra những hậu quả như sụt lún đến nhiều khu vực khai thác. Cùng vì thế mà giải pháp xây dựng bằng cát nhân tạo được đưa ra và áp dụng trong lĩnh vực xây dựng của nhiều nước trên thế giới. Ở nước ta, việc sử dụng cát nhân tạo đã được đưa vào sử dụng cách đây khoảng chục năm, tuy nhiên vẫn còn chưa thực sự được áp dụng rộng rãi.
